1. Γιατί η Εβδομάδα αυτή ονομάζεται Διακαινήσιμος;
Ολόκληρη η εβδομάδα από το άγιο Πάσχα μέχρι την επομένη Κυριακή, δηλαδή, την Κυριακή του Θωμά, λέγεται «διακαινήσιμος». Γιατί ονομάζεται έτσι; Στην παλαιά εποχή στην Εκκλησία υπήρχε η τάξη των Κατηχουμένων, όσων δηλ. προέρχονταν από τους ειδωλολάτρες ή τους Ιουδαίους και διδάσκονταν τις αλήθειες της χριστιανικής πίστεως για να γίνουν μέλη της με το μυστήριο του Βαπτίσματος. Το Βάπτισμα δεν ήταν τότε ατομικό ή οικογενειακό γεγονός, όπως σήμερα, αλλά γεγονός που αφορούσε το πλήρωμα της Εκκλησίας. Γι’ αυτό οι Κατηχούμενοι βαπτίζονταν ομαδικά κατά τη νύχτα του Μ. Σαββάτου προς την Κυριακή του Πάσχα. Με το βάπτισμα στο νερό ο «παλαιός άνθρωπος», ο άνθρωπος της αμαρτίας με τη χάρη του Αγίου Πνεύματος πεθαίνει και γεννιέται ο νέος, ο ανακαινισμένος, ο καινούριος που ζει την αναγέννηση, την ανανέωση. Η εβδομάδα που ακολουθούσε το Πάσχα ονομάζεται «διακαινήσιμος» γι’ αυτό το γεγονός της ανακαινίσεως. Επειδή οι βαπτισμένοι ολόκληρη την εβδομάδα φορούσαν λευκά φορέματα ονομάζεται και «λευκή εβδομάδα».
Οι εφτά ημέρες της διακαινησίμου εβδομάδας θεωρούνται ως «μία» ημέρα, όπως η Κυριακή του Πάσχα. Οι πιστοί σύμφωνα με τον 66ο Κανόνα της Έκτης Οικουμενικής Συνόδου πρέπει να τη γιορτάζουν με πνευματική ευφροσύνη, δηλ. ψάλλοντας ψαλμούς και ύμνους, όχι με χορούς και διασκεδάσεις, συμμετέχοντας όλη την εβδομάδα στη λατρεία της Εκκλησίας κοινωνώντας καθημερινά, αν και την προηγουμένη ημέρα έφαγαν αρτύσιμα φαγητά, συνανιστάμενοι με τον αναστημένο Κύριο. Κατά τη διακαινήσιμη εβδομάδα τρώμε κρέας και την Τετάρτη και την Παρασκευή. Ο πένθιμος χαρακτήρας της νηστείας δεν έχει θέση στο γεγονός της Αναστάσεως του Χριστού. «Κατά δε την εβδομάδα της Διακαινησίμου ακινδύνως κρεωφαγήσομεν (να τρώμε κρέας) κατά την αυτής Τετράδα και Παρασκευήν· ως μία γαρ λογίζεται Κυριώνυμος το επταήμερον τούτο διάστημα».
Κατά τη διακαινήσιμη εβδομάδα ψάλλεται καθημερινά η ακολουθία του Πάσχα χωρίς το «Δεύτε λάβετε φως», που είναι μεταγενέστερη συνήθεια και που δεν αναφέρεται στα έντυπα Πεντηκοστάρια. Η ακολουθία αυτή έγινε κατά μίμηση της ακολουθίας του «αγίου φωτός» του ναού του Παναγίου Τάφου των Ιεροσολύμων.
Και γιατί γιορτάζουμε κάθε χρόνο τη «Διακαινήσιμο» εβδομάδα; Πολλοί απαντούν. Για λόγους ιστορικούς. Η Εκκλησία δεν ζει όμως με το παρελθόν. Ο λόγος του εορτασμού είναι καθαρά πνευματικός. Ποιός; Επειδή λόγω των αμαρτιών μας μολύνουμε τον λευκό χιτώνα του βαπτίσματος χρειαζόμαστε με τη μετάνοια εξαγιασμό. Χρειάζεται πάλι να γίνουμε ναός του Αγίου Πνεύματος. Όπως λέει ο απ. Παύλος «εν καινότητι ζωής περιπατήσωμεν» (Ρωμ. 6,4). Χρειαζόμαστε λοιπόν εγκαίνια, αναγέννηση, ανανέωση. «Εγκαινίζεσθε, αδελφοί», λέει ένα τροπάριο, « και αφού αφήσετε τον παλαιό άνθρωπο να ζείτε την καινούρια ζωή». Ή όπως ψάλλει ένας άλλος ύμνος: «Επίστρεψε στον εαυτό σου άνθρωπε! Γίνε καινούριος, αντί παλιός και γιόρταζε τα εγκαίνια (την ανανέωση) της ψυχής σου. Όσο είναι καιρός η ζωή σου ας αναγεννηθεί».
Η «διακαινήσιμος εβδομάδα» γίνεται για τους πιστούς αφορμή πνευματικής καρποφορίας και καλής αλλοιώσεως.
Α. Χ.
Πηγή: http://www.inagiounikolaoutouneou.gr/apps/gr/spag/3_1334497500.html
2. Η Διακαινήσιμος Εβδομάδα
Η Εκκλησία γιορτάζει το Πάσχα περισσότερο από κάθε άλλη γιορτή. Η γιορταστική ατμόσφαιρα συνεχίζεται ολόκληρη την εβδομάδα, η οποία θεωρείται σαν μία ημέρα και ονομάζεται «Διακαινήσιμος», γιατί είναι αρχή «καινής» (καινούριας) ζωής για όλους· ιδιαίτερα όμως για εκείνους που βαπτίζονταν τους πρώτους αιώνες το Πάσχα και λαμπροφορεμένοι βεβαίωναν και μ’ αυτόν τον τρόπο την αρχή της νέας ζωής τους (γι’ αυτό το Πάσχα λέγεται Λαμπρή).
Επικρατεί η χαρά της Αναστάσεως, γι’ αυτό οι Ακολουθίες είναι σύντομες – σε αντίθεση με τις μακρές ακολουθίες της Μεγάλης Εβδομάδας – και κάθε μέρα ψάλλεται απαράλλακτα ολόκληρη η Ακολουθία του Πάσχα. Οι πιστοί, αν είναι έτοιμοι και έχουν την ευλογία, μπορούν όλη τη Διακαινήσιμο να κοινωνούν και κάθε μέρα.
Η γιορτή συνεχίζεται σαράντα ολόκληρες μέρες, μέχρι την παραμονή της γιορτής της Αναλήψεως, οπότε γίνεται η λεγόμενη «Απόδοση» της γιορτής (όπως γίνεται με κάθε μεγάλη γιορτή) και οι πιστοί παίρνουν πάλι τις λαμπάδες τους, για να ζήσουν άλλη μία αναστάσιμη νύχτα στην εκκλησία. Όλο αυτό το διάστημα μπορούμε κάθε Πέμπτη να βάφουμε και κόκκινα αυγά, όπως τη Μεγάλη Πέμπτη.
Βέβαια δεν θα περιμένουμε “του χρόνου” για να ’ρθει πάλι το Πάσχα. Το Πάσχα είναι η ουσία της ζωής μας. «Αν ο Χριστός δεν αναστήθηκε, είναι μάταιη η πίστη μας», κηρύττει ο Απόστολος Παύλος. Έτσι κάθε Κυριακή, την ημέρα του Κυρίου, της Αναστάσεώς Του, έχουμε το μικρό Πάσχα, το εβδομαδιαίο Πάσχα – γι’ αυτό και είναι τόσο σημαντικό κάθε Κυριακή να εκκλησιαζόμαστε. Αλλά και κάθε μέρα μπορούμε να έχουμε Πάσχα, εφόσον τελούμε τη Θεία Λειτουργία, που είναι ένα γεγονός χαρμόσυνο και φέρνει μπροστά μας όλη τη ζωή του Χριστού και τη θυσία Του για τη σωτηρία του κόσμου. (Οι ιερείς μάλιστα κάθε φορά που θα κοινωνήσουν μέσα στο ιερό, ακόμη και στις Προηγιασμένες, αμέσως μετά λένε: «Ἀνάστασιν Χριστοῦ θεασάμενοι…»).
Έχουμε δηλαδή το ετήσιο Πάσχα, κάθε χρόνο, το εβδομαδιαίο, κάθε Κυριακή, και το ημερήσιο.
Πάσχα εξάλλου, που είναι εβραϊκή λέξη, σημαίνει διάβαση, πέρασμα, από την εδώ ζωή στην αιώνια Βασιλεία του Θεού, η οποία δεν είναι βέβαια κάπου μακριά, αλλά, αν θέλουμε, μπορεί να είναι μέσα μας· είναι ο Χριστός που παίρνουμε με τη Θεία Κοινωνία και μένει μέσα μας, αν Τον θέλουμε, Τον αγαπούμε και Τον υπακούμε σε ό,τι μας λέει.
Πηγή: https://www.pemptousia.gr/2018/04/i-diakenisimos-evdomada/